Geef zwarte piet zijn horens terug

Toch ook maar van deze kant even een duit in het zakje van zwarte piet.

Laten we gelijk maar de koe (of in dit geval de piet) bij de horens vatten en even duidelijk stellen: zwarte piet heeft niks met discriminatie of slavernij te maken want zwarte piet is geen donker gekleurd mens, er zit zelfs niet iets menselijks aan!

Het verhaal van de zwarte pieten ontstond heel lang geleden, toen mensen nog in hutjes en tenten woonden en geen verklaring hadden voor al het natuurgeweld dat de laatste donkere dagen van elk jaar hun magere bestaan teisterde. Ook toen was het ’s avonds al vroeg donker en kleine kinderen schuilden bij hun moeder rondom het vuurtje wat hun warm moest houden. Ze kregen wat lekkers en moeder zong primitieve liedjes om ze te kalmeren. Buiten ging het flink tekeer, een wild geraas van hevige regen- en hagelbuien die op de daken sloegen en ook stormwinden raasden regelmatig over ze heen. De regen en hagel klonken alsof er wilde wezens met takken tegen de hut en op de huiden van het dak sloegen en de volgende dag waren er soms spullen verdwenen, het had gestormd. Niemand had iets gezien, die wezens moesten wel zwart zijn als de nacht, onzichtbaar voor gewone mensen. En ze haalden dingen weg, of ze verplaatsten die. Soms lag een drinkbeker, een hoorn, van een ander zomaar voor de deur!

Pas tegen de tijd dat het begon te sneeuwen was de rust weergekeerd. In plaats van regen en hagel vielen er zachte sneeuwvlokken en nachtelijk bezoek van onzichtbare zwarte wezens met takken in hun handen was er ook niet meer, want dan hadden hun voetsporen wel in de sneeuw gestaan. De sneeuw bracht veiligheid en vrede.

Zo ontstond het verhaal van de witte man (de winter) die de zwarte wezens aan zich onderwierp en rust en vrede bracht. Later werd in onze streken, in dat verhaal, die witte machtige man een Germaanse god, ook wel bekend als Wodan. Op zijn achtbenige paard voerde hij een gevolg aan van zwarte wezens, rusteloze doden met gehoornde helmen zoals krijgers in die tijd die hadden, die angst en paniek zaaiden tijdens een wilde jacht op een wolf die de zon had verslonden. Ze stalen dingen of verplaatsten die en ze konden je meenemen in hun zak als je geen goed mens was geweest. Moeder gooide offers op het vuur om Wodan in een goede stemming te brengen en de angstige kinderen kregen wat lekkers en ze legden wortels en stro neer voor het paard. Uiteindelijk bracht Wodan rust en vrede. Het begon te sneeuwen en de dagen werden weer langer.

Toen we met zijn allen christelijk moesten worden kon die heidense god natuurlijk niet meer, maar de gebruiken bleven hetzelfde. De heilige Nicolaas kwam in beeld, een bisschop uit de Turkse stad Myra, die beroemd was om zijn goede daden. Volgens de legende had hij zelfs ooit de duivel overwonnen dus zijn gevolg bestond voortaan niet meer uit zwarte onderworpen dode strijders met gehoornde helmen, maar uit zwarte onderworpen duivels met horens op hun hoofd.

http://abedeverteller.wordpress.com/2012/12/02/van-duivelse-pieten-en-zwarte-klazen-de-monsterlijke-helpers-van-sint-nicolaas/

Tijdens of na de Spaanse overheersing van Nederland veranderde de afkomst van St.Nicolaas, die kwam voortaan uit Spanje en de zwarte duivels verloren langzamerhand hun horens. Ze kregen Spaanse dure kostuums met kanten kragen en pofbroeken die volgens de laatste mode met gouden biezen waren versierd om te laten zien hoe rijk ze wel waren en hoe goed ze het hadden. Ze stonden stiekem model voor de plunderende en stelende Spanjaarden maar natuurlijk nog steeds zwart en onderworpen aan de witte man die de winter en rust en vrede bracht en Sinterklaas genoemd ging worden. Elders in Europa loopt zijn gevolg nog steeds rond met horens op het hoofd maar in Nederland werden het meer en meer lieve zwarte mooi aangeklede wezens, bijna menselijk maar nog steeds met dezelfde takken in hun hand die ze 3000 jaar geleden ook al hadden, al noemen we het nu een roe. Ze dragen een zak op hun rug maar ze halen niets meer weg en ze nemen je niet ook meer mee als je stout bent. Wel komen ze nog steeds wanneer de nachten langer worden en het vaak stormt en regent. Je ziet ze niet wanneer ze over de daken lopen en met hun takken slaan, of wanneer ze door de schoorsteen afdalen als het vuur gedoofd is om de offers op te halen en een beloning achter te laten. De kinderen schuilen nog steeds bij hun moeder, zingen samen een liedje, zetten hun schoen met een wortel voor het paard, krijgen wat lekkers en gaan naar bed.

Een Amsterdamse schoolmeester maakte bijna een eeuw geleden liedjes en tekeningen bij het verhaal van Sinterklaas, en tekende de zwarte piet als een zwarte man, een mensachtige helper. In de tijd van de industriële revolutie, waarin Nederlandse mannen, vrouwen en kinderen werden afgebeuld in de industrie tegen een hongerloontje (kinderarbeid werd pas 25 jaar later wat aan banden gelegd -https://nl.wikipedia.org/wiki/Kinderwetje_van_Van_Houten) was die zwarte piet een toonbeeld van vrijheid en dienstbaarheid, een knecht die niet afgebeuld werd maar als rechterhand van Sinterklaas snoepgoed en cadeaus mocht uitdelen. Zijn kleur maakte daarbij niet uit, natuurlijk was hij zwart want dat was hij altijd al geweest maar dat had niks te maken slavernij, integendeel zelfs.

Tot op een dag er opeens iets verscheen dat leek op racisme, op de Nederlandse televisie. Zwarte pieten werden bruin geschminkt in plaats van zwart, begonnen raar te praten met een Surinaams accent in plaats van Spaans. Het herinnerde opeens niet meer aan de zwarte duivels die onderworpen waren door de witte heilige, of aan de zwarte doden die onderworpen waren aan de witte god, of aan de zwarte stormwezens die bedwongen werden door de witte winter, maar bij sommige mensen herinnerde het aan zwarte slaven die onderworpen waren aan hun witte meester. De zwarte geesten leken op bruine mensen. Geen wonder dat echte donker gekleurde mensen zich daarbij ongemakkelijk voelen!

Het is dus hoog tijd om weer orde op zaken te stellen. Een zwarte piet is nu eenmaal geen mens, dat is hij nooit geweest al komt hij nog zo aaibaar menselijk over. De tekenen van rijkdom en goede stand mag hij natuurlijk houden, die heeft hij wel verdiend na 3000 jaar (of langer) gediend te hebben voor de goede zaak. We moeten wel blijven bedenken dat hij een geest is, een onzichtbaar nachtwezen, een zwart-dode jager met horens op zijn helm, een getemde gehoornde duivel die goede dingen doet. Geef zwarte piet zijn horens terug en maak een einde aan de misverstanden! Dat hebben we allemaal wel verdiend, na zoveel jaar. Zo moeilijk kan dat toch niet zijn? Een zwarte piet met puntoortjes en horentjes, een zwart elfje dat ooit een duiveltje was…

Groetjes,

Eric Barkman